Nell Gwynn

Nell Gwynn

"Mesleğimizi rezil ettiler. Sanatımızı mahvettiler. Sahneye bir kadın çıkardılar."

17.yüzyıl İngilteresi... Restorasyon dönemi... Tiyatronun yeniden doğduğu, nihayet kadınların sahneye çıkmasına izin verildiği çalkantılı ama büyüleyici yıllar... Jessica Swale’in ödüllü oyunu Nell Gwynn, tam da bu tarihsel dönüşümün merkezinde yer alan sıra dışı bir kadının yaşamını sahneye taşıyor.

Bir zamanlar genelev sakini, balık temizleyicisi, portakal satıcısı… Ardından sahne yıldızı, kralın gözde metresi ve en önemlisi İngiltere sahnelerinin ilk profesyonel kadın oyuncularından biri: Nell Gwynn. Gerçek yaşamı kurguyu aratmayan bu hikâye; restorasyon komedisinin renkleriyle, müzikal, tarihsel, hicivli, hem dramatik hem neşeli, yer yer feminist, zaman zaman anakronik ama daima içten ve sahici bir dille anlatılıyor.

Jessica Swale, sadece Nell Gwynn’in yaşamına odaklanmıyor; aynı zamanda tiyatronun dönüştürücü gücünü, sahneyle seyirci arasındaki büyülü bağı ve bir kadının sahnedeki varoluşunun politik, toplumsal ve estetik yansımalarını da görünür kılıyor.

Oyun; Püriten Devrimi (1640’lar) ile Şanlı Devrim (1688) arasındaki dönemin değişen siyasetine, sahnenin yeniden yükselişine ve kadınların tiyatrodaki yerinin sorgulanmasına dair çok katmanlı bir anlatı sunuyor. Bu dönemin tam ortasında, zekâsı ve cazibesiyle kralın dikkatini çeken Nell Gwynn’in hikâyesi, mizah ile melankoliyi harmanlayan unutulmaz bir seyir deneyimi vaat ediyor. Nell Gwynn, yalnızca bir kadının sahnede var olma mücadelesini değil; tiyatronun kendini yeniden var ettiği, eğlence ile siyasetin iç içe geçtiği bir dönemin ruhunu da yansıtıyor. Güçlü kadın karakterler, bolca espri, tarihsel dokular ve tiyatroya duyulan derin bir sevgiyle örülü bu metin, çağının ötesinde düşünen ve hissettiren keyifli bir seyirlik.

Londra, 1660. Püritenler devrilmiş, II. Charles tahta çıkmış, yanında gösterişe, eğlenceye ve tiyatroya olan büyük tutkusunu getirmiştir. Hedonist yaşamına rağmen halkına yakın duran Kral sayesinde yasaklar kalkar, sahne sanatları yeniden hayat bulur. Drury Lane’de portakal satarak geçinen genç Nell’in hayatı, keskin zekâsı ve hazırcevaplığı sayesinde bir rol kapmasıyla değişir. Erkek egemen sahne dünyasında, sahneye çıkan ilk kadın oyunculardan biri olarak doğallığı ve enerjisiyle kısa sürede parlayan Nell, Kral’ın da ilgisini çeker. John Dryden, Thomas Killigrew ve topluluğun çoğu onun yanında yer alırken; kadın rollerini oynayan Edward Kynaston bu değişime karşı çıkar. Londra’nın arka sokaklarından saraya uzanan bu yolculuk, entrikalar ve kıskançlıklarla gölgelenir. Lady Castlemaine ve Kral’ın danışmanı Arlington’ın tehdidine rağmen Nell, hem ailesine hem tiyatroya sadık kalmak için mücadele eder. Ancak bir seçim yapmak zorundadır: Geleceği sahnede mi, yoksa sarayda mı olacaktır?

Swale’in tiyatroya ve kadın temsiline dair tutkulu bakışını taşıyan Nell Gwynn, 2015’te Shakespeare’s Globe’da sahnelendi; 2016’da West End’e transfer oldu ve Laurence Olivier Ödülleri’nde “En İyi Yeni Komedi” ödülünü kazandı. 2017’de İngiltere turnesi, 2018’de Chicago Shakespeare Theatre’da Amerikan prömiyeri ve aynı yıl Sydney’de Avustralya prömiyeri yapıldı. Oyun; İngiltere, İrlanda, İskoçya, ABD, Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda’da sahnelenmiştir.

Oyunla ilgili değerlendirmelerden:

“Cüretkâr esprilerle feminist bir bakışı zekice buluşturan oyun… tiyatro sanatına ve sahne arkasındaki o neşeli kaosa yazılmış içten bir aşk mektubu adeta – The Guardian “Tiyatro tarihinin harika, içten ve cömert bir parçası.” – The Stage

“Tiyatronun neşesine tam anlamıyla coşkulu bir kutlama… Kahkahalarla dolu, hareketli ve enerjik bir oyun arıyorsanız, bu oyun tam size göre.” – The Arts Desk

“Müthiş komik… hem leziz, hem ustalıkla yazılmış, büyük keyif veren bir oyun. Tiyatroyu katmanlı biçimde kutlayan bir yapıt ama hepsinden önemlisi, zamanının çok ötesinde bir kadına yakışır, içten bir saygı duruşu.” – Time Out

“Cüretkâr, espritüel ve sürükleyici bir curcuna. … baştan sona insanın içini neşeyle dolduruyor, yüzünde kocaman bir gülümseme bırakıyor.” The Times

Yazar Hakkında:

İngiliz oyun yazarı, tiyatro yönetmeni, senarist ve Red Handed Theatre Company Sanat Yönetmeni Jessica Swale, 27 Şubat 1982’de Reading, Berkshire’de doğmuş, Kendrick School’un ardından Exeter Üniversitesi’nde tiyatro eğitimi almıştır. Daha sonra Royal Central School of Speech & Drama’da Advanced Theatre Practice (İleri Tiyatro Uygulamaları) üzerine yüksek lisansını yaparak yönetmenlik eğitimi almıştır.

Kariyerinin başlarında Max Stafford-Clark’ın ekibinde yönetmen yardımcısı olarak yer almış, Out of Joint topluluğunda The Overwhelming (2006, National Theatre) ve Andersen’s English (2010, Hampstead Theatre) gibi yapımlarda çalışmıştır. 2006’da Kate Bonna ile birlikte Red Handed Theatre Company’yi kuran Jessica Swale yeni oyunlar üretmek ve unutulmuş klasik eserleri canlandırmak üzere çalışmalarını yürütmektedir. Youth Bridge Global adlı uluslararası STK’nın sanatçı ortağı olan Jessica Swale; bu kapsamda Balkanlar ve Marshall Adaları’nda The Comedy of Errors, The Tempest ve Much Ado About Nothing gibi Shakespeare oyunlarının toplum temelli sahnelemelerini yönetmiştir. Time’s Up UK ve 50:50 kampanyalarında aktif yer almakta; tiyatro ve sinemada eşitlik üzerine çalışmalarını sürdürmektedir.

Yazarlık kariyerinde asıl çıkışını Blue Stockings (Shakespeare’s Globe, 2013) oyunuyla yapan yazar bu eserle Evening Standard “Most Promising Playwright” adaylığını kazanmış ve İngiltere lise müfredatına girmiştir. Ardından kaleme aldığı Nell Gwynn oyunu(2015) Shakespeare’s Globe’da Gugu Mbatha-Raw’un başrolüyle sahnelenmiş, daha sonra Gemma Arterton’un başrolüyle West End’e transfer olmuştur. Oyun, 2016’da dört Laurence Olivier Ödülü adaylığı almış ve “En İyi Yeni Komedi” ödülünü kazanmıştır. Eleştirmenlerin ve

seyircinin büyük beğenisini kazanan oyun, Swale’in uluslararası ününü pekiştirmiştir. Eserin sinema uyarlaması için çalışmalar sürmektedir.

Tiyatroda yönettiği oyunlar arasında The Busy Body (2012, Southwark Playhouse), The Rivals (2010, Southwark Playhouse), Someone Who’ll Watch Over Me (2012, Southwark Playhouse), The School for Scandal (2013, Park Theatre) ve Palace of the End (2010, Arcola Theatre) yer alır. Ayrıca Sense and Sensibility, Far from the Madding Crowd, The Secret Garden ve The Jungle Book gibi sahne uyarlamalarıyla da tanınır.

Sinema ve televizyon alanında Leading Lady Parts (2018) adlı kısa filmi Time’s Up hareketinden esinlenmiştir; BBC Four’da yayımlanmış ve YouTube’da 25 milyondan fazla izlenmiştir. 2012’de kazandığı BAFTA JJ Screenwriting Bursu ile geliştirdiği Summerland filmini yazıp yönetmiş, film 2020’de vizyona girmiştir. 2022’de Amazon Prime yapımı Ten Percent dizisinin iki bölümünü yönetmiş, bölümlerde Dominic West, Emma Corrin ve Himesh Patel konuk olmuştur. Jessica Swale hâlen Blueprint, StudioCanal ve Fox Searchlight gibi yapım şirketleriyle yeni projeler üzerinde çalışmaktadır.