Anna K.

Anna K.

“İtibarlı bir kariyer inşa etmek bir ömür sürer; ama onu yıkmak için tek bir tweet yeter.”

Gözlerimizin önünde yükselen ve yine gözlerimizin önünde yıkıma uğrayan hayatlar… Sosyal medyanın acımasız hızında gerçekleşen infazlar… Ve bütün bu kargaşanın ortasında, aşkı, tutkuyu ve hakikati savunmaya çalışan bir kadın. Anna K. Oyun çağımızın en yakıcı meselelerinden birini sahneye taşıyor: çevrimiçi linç kültürü, kadınlara yönelik cinsiyetçi zorbalık ve yüzyıllar geçse de kadınların hâlâ aynı bedellerle yargılanması.

Başarılı televizyon gazetecisi Anna Kay, yıllarını vererek inşa ettiği kariyerinin doruğundadır. Gece yayınlanan bir haber programının sunuculuğunu yapmaktadır. Özel hayatında cesur bir karar alarak sevgisiz evliliğini geride bırakıp, tutkuyla bağlandığı sevgilisi Lexie’yle yeni bir hayata adım atar. Ancak Anna’nın bu kişisel seçimi, kısa sürede kamusal bir infaza dönüşür. Programında “Her ne pahasına olursa olsun: Hakikat” sloganını kullanan Anna, bir anda haberi yapan tarafken, bu kez haberin öznesi haline gelir. Tam da kariyerinin en büyük haberini gün yüzüne çıkarmaya hazırlandığı sırada…

Sosyal medyada #AnnaKİlişki etiketi gündem olur. İşverenleri, bir haber kaynağıyla ilişki yaşamasının mesleki etik açısından sorunlu olup olmadığını tartışmaya açar. Çevrimiçi troller, Anna’ya yönelen cinsiyetçi ve nefret dolu saldırılar başlatır. Tolstoy’u ve Anna Karenina’yı ustaca selamlayan oyunda Anna Karenina gibi Anna Kay de aşkının peşinden giderken toplum tarafından acımasızca yargılanıyor. Tren sesi, hem yazgının hem de sosyal medyanın kesintisiz uğultusunu simgeliyor. Oyun aradan geçen yüz kırk yıl sonra bile kadınların aşk ve özgürlük arayışının aynı bedellerle cezalandırıldığını gösteriyor. Anna K., yalnızca bir aşk hikâyesi değil; gücün, iktidarın ve meslek etiğinin sorgulandığı bir oyun. Anna ve Lexie arasındaki tutku, gazetecilik etiğiyle çatışırken, Anna’nın bireysel tercihleri toplumun değer yargılarına çarpıyor. Anna’nın hikâyesi yalnızca bir kadının değil, hepimize tanıdık gelen bir adaletsizliğin aynasıdır.

Oyun, küçük bir kasabadaki otel odasında geçer. Pencerenin dışında trenler hızla geçerken, içeride ekrandan akan tweet’ler sahneye yansır ve sahnede sürekli bir “izleyen ve izlenen” gerilimi yaratır. Üç oyuncuyla kurulan yapı da toplumun farklı yargılarını tek bedende toplar: Anna ve Lexie’nin yanında üçüncü bir kadın oyuncu, Anna’nın arkadaşı, yengesi, Lexie’nin annesi ya da eski sevgilisi gibi farklı rollere girer. Böylece seyirciye bir kadının üzerine yüklenen tüm beklentilerin ağırlığı hissettirilir.

Usta yazar Suzie Miller, hukuk eğitiminin ardından tiyatroya yönelmiş, eserlerinde çoğunlukla adalet, güç ve cinsiyet temalarını işlemiştir. 2019’da prömiyer yapan ve dünya çapında büyük ses getiren Prima Facie, kadınların hukuk sistemindeki görünmez engellerini anlatıyordu. Anna K. ise adaleti, mahkeme salonundan çıkarıp toplumun görünmez mahkemesine, sosyal medyaya taşıyor. “Anna K.” ilk kez 2022’de Melbourne’de Malthouse Theatre’da sahnelendi. Eleştirmenler tarafından “çağın nabzını tutan”, “sarsıcı ve güncel” bir yapıt olarak değerlendirildi. Ardından farklı prodüksiyonlarla uluslararası sahnelerde yer almaya devam ediyor.

Yazar Hakkında:

Suzie Miller, çağdaş tiyatronun en dikkat çekici seslerinden biridir. Oyun yazarı, librettist, senarist ve aynı zamanda bir hukukçu olan Miller, yaşamını Sydney ve Londra arasında sürdürmektedir. Hukuk ve fen bilimleri eğitimiyle edindiği disiplin, eserlerinde insan doğasının çelişkilerine, toplumsal adaletsizliklere ve güç ilişkilerine yönelmesini sağlamıştır. Eserleri, çoğu zaman bir paradoksla yüzleşmek zorunda kalan, kendi özgürlüğü ve özerkliği için mücadele eden karakterlerin hikâyelerini sahneye taşır.

Suzie Miller’ın oyunları dünyanın dört bir yanında sahnelenmiş, seyirciler ve eleştirmenler tarafından büyük ilgi görmüştür. Avustralya’da Sydney Theatre Company, Malthouse Theatre, Griffin Theatre, Queensland Theatre Company; Birleşik Krallık’ta National Theatre, National Theatre of Scotland, Jonathan Church Productions; Kanada’da Theatre Gargantua gibi pek çok kurumla çalışmıştır. 2006 ve 2009 yıllarında Amerikalı oyun yazarı Edward Albee tarafından mentorluk için seçilmesi, onun uluslararası düzeydeki erken takdirinin işaretidir.

En tanınmış eserlerinden Prima Facie, ilk kez 2019’da Griffin Theatre’da sahnelendi, ardından 2022’de Londra West End’de Harold Pinter Theatre’da Jodie Comer’ın başrolüyle dünya çapında bir fenomen haline geldi. Oyun, yalnızca sahnede değil, ekrana uyarlanarak da büyük yankı uyandırdı. Prima Facie, 2023’te Olivier Ödülleri – En İyi Yeni Oyun dahil olmak üzere sayısız prestijli ödül kazandı.

Miller, bugüne dek AWGIE Ödülü, David Williamson Üstün Tiyatro Yazarlığı Ödülü, Büyük Avustralya Yazarlar Birliği Ödülü, Kit Denton Cesur Yazarlık Ödülü gibi pek çok ödüle layık görülmüş; uluslararası festivallerde onurlandırılmıştır.

Tiyatro eserleri arasında Caress/Ache, Sunset Strip, Dust, The Mathematics of Longing, Feminist Medea, Driving into Walls, OneFiveZeroSeven, Transparency ve Snow White gibi oyunlar yer alır. Oyunları yalnızca Avustralya’da değil, Londra’dan New York’a, Edinburgh’dan Kanada’ya kadar pek çok sahnede seyirciyle buluşmuştur.

Tiyatronun yanısıra sinema ve televizyon için de üretim yapan yazar Prima Facie’nin uzun metrajlı film uyarlamasının yanı sıra, Life’s Too Short ve Dust gibi senaryolara; Creatures of Mayhem, Bruny, Beechmont ve Sold gibi dizi projelerine imza atmıştır. Uluslararası yapımlarda senaryo ekiplerinde de yer almaktadır.

Edebî üretiminin merkezinde her zaman adalet, hakikat ve insanın kırılganlığı vardır. Miller, kadınların toplumsal görünürlüğü nedeniyle maruz kaldıkları baskıları ve adalet sisteminin açmazlarını derin bir empati ve keskin bir eleştirel dille işler. Prima Facie’den sonra kaleme aldığı Anna K, bu kez adalet tartışmasını mahkeme salonundan çıkarıp sosyal medyanın görünmez mahkemesine taşır; çağımızın en yakıcı sorularını sahneye getirir.