Ajansımıza bağlı değerli sanatçılar Yücel Erten ve Cem İdiz’in imzalarıyla hayata geçen yepyeni bir operayı duyurmaktan büyük bir mutluluk duyuyoruz. Erten’in yazdığı, İdiz’in bestelediği eser 16 Haziran 1926 günü Gazi Mustafa Kemal Paşa’yı hedef alan suikast girişiminin, hazırlık aşamalarını ve sonrasını ele alıyor. Erten ve İdiz yapıtlarını ‘Orkestra, solo, koro ve oyuncular için opera’ olarak nitelendiriyorlar.
Suikast İzmir’de, Başoturak ile Yemişçarşısı’ndan gelen sokakların, Kemeraltındaki Hükûmet Caddesiyle birleştiği noktada yapılacaktı. Burası bir dönemeç olduğu için oldukça dardı. Atatürk’ün otomobili buradan geçerken doğal olarak yavaşlayacaktı. Bu açıdan amaca en uygun yerdi. Yolun bir köşesinde Çopur Hilmi’nin arkadaşlarından Nuri’nin tuhafiye dükkânı vardı. Çopur Hilmi sık sık orada otururdu. Atatürk’ün İzmir’e geleceği gün de o dükkâna gidip oturacaktı. Ziya Hurşit ve arkadaşları da oradan geçecekler ve Çopur Hilmi ile selâmlaşacaklardı. Hilmi onları içeriye davet edecek ve Atatürk gelinceye kadar orada bekleyeceklerdi. Dükkânın bulunduğu köşe, Yemiş Çarşısı’na giden yolun ağzındaydı. Biraz ilerisinde de bir yazıhane vardı. Bu yazıhanenin önünde bir otomobil duracaktı. Önce Lâz İsmail ile Gürcü Yusuf tabancaları ile ateş edeceklerdi. Bu arada gerekirse bomba da kullanılacaktı. İlk saldırıda başarı elde edilemezse arkada duran Ziya Hurşit de ateş edecekti. İş bittikten sonra kalabalığa karışıp bekleyen otomobile binecekler, Konak İskelesi’ne gelecekler orada hazır bulunan Giritli Şevki’nin motoruna atlayıp Sakız Adası’na kaçacaklardı.
Hatırlatmakta yarar var; Atatürk çok bilinen şu sözlerini suikast girişiminin hemen ardından İzmir’de söylemiştir: “Benim naçiz vücudum elbet bir gün toprak olacaktır; fakat Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır.”
16 Temmuz 2019