Kaos Teorileri
Çevirmenin notu :
“Bu oyunda oyuncular, ‘Garson’ rolü dışında birkaç rolü birden oynayabilir. Oyun, oyun finalinin tekrarıyla başlar. Oyunun sonu ise baştaki tekrarın tamamını - özellikle - içermez. Oyun sona doğru simultane oynanırken, final bu kez ; oyun kahramanlarından biri olan ‘Oyun Yazarı’nın yazdığı bir senaryonun finalinin, yine oyun kahramanlarından biri olan ’Yapımcı’ tarafından değiştirilmesiyle iç içe geçer, değişikliğe uğrar…”
Oyun, bir restoranın bekleme bölümünde bir “Kadın” ile bir “Adam”ın konuşmasıyla başlar. Kadın ünlü bir oyuncu, Adam da onun hayranıdır. Ancak Kadın, Adam’ın sorularından bunalıp oradan uzaklaşmaya çalışmaktadır. En sonunda da ayrılmayı başarır... Yeniden ışıklar yandığında aynı restorandaki hareketliliği görürüz. Bir “Borsacı” oturduğu masada kendi işiyle ilgili değerlendirmeler yapmaktadır. Bu arada bir “Kız” içeri girer, kafa üstü düşer ve kafası kanamaya başlar. Başka bir masada evli bir çift oturmakta ve kızlarını beklemektedir. Bir diğerinde de Politik Danışman” hararetli bir biçimde konuşmasını sürdürmektedir... Restoran dışında “Evsiz Kadın” insanlardan para dilenmekte, âdeta restoranın içi ile dışı arasındaki gelir ayırımını göstermek için yerleştirilmiş gibidir...
Borsacı çıktıktan sonra bulmaca çözen evli çiftin kızları gelir. Kız onlarla çok kalamayacağını, erkek arkadaşıyla sinemaya gideceğini söyler. Ancak adam bu duruma karşı çıkar, yine de çocuk gelir. Baba çocuğa eşinin ve kızının yanında son derece olumlu, onlar tuvalete gittikleri zaman da son derece sert davranır... Onlar çıkar çıkmaz “Arkadaş” içeri girer. Kafası kanayan kızı aramaktadır. Bir masada oturup son derece tuhaf görünen kızın tuhaf maceralarını dinler. “Finansal Analist” ise Politik Danışman’ın isteği üzerine çocuğunu “Aslan Kral” oyununda bırakıp, aceleyle yanına gelmiştir. Yatırım hesabı üzerine konuşurlar...
Finansal Analist gittikten sonra sırasıyla içeriye “Senatör” ile eşi girer. Politik Danışman Senatör’le konuşurken, Senatör’ün eşine yakalanırlar. Eş aslında adamı yönetmektedir. İçeriye bir “Oyun Yazarı” gelir, senaryosuyla ilgili “Yapımcı” ve “Ortak” ile görüşecektir. “Garson” onu hemen tanır, çünkü o da küçük küçük alıştırmalar yapmakta, bir şeyler karalamaktadır. Yapımcı ile Ortak, Oyun Yazarı’nın senaryosunu kendi kafalarına göre değerlendirmişler, hatta finalini değiştirmeye çalışmakta, bu değişiklik için de “Oyun Yazarı’nı ikna etmeye uğraşmaktadırlar. Tam bu esnada içeriye “Yönetmen” girer. Yönetmen ile Yapımcı ve Ortak arasında ciddi bir ağız dalaşı yaşanır. Yönetmen filminin kendi iradesi dışında değiştirildiğini savunmakta, Yapımcı ise bir yönetmen olarak artık onun eskidiğini ileri sürmektedir. Oyun Yazarı ise Yönetmen’in hayranıdır, şaşkınlıkla onları izlemektedir...
Yönetmen çıktıktan sonra bu defa da sahneye bir “Aktris” girer. Aktris, “Muhabir” le görüşme yapmaya gelmiştir. Aktris sürekli kadınlığını ön plâna çıkartan, hassas konuşan bir kadındır. Aktris ile, Yapımcı ve Ortak da karşılaşır. Hepsi aslında birbirlerini tanımakta ve fırsat buldukça da projelerini birbirlerine saldırı malzemesi olarak kullanmaktadır... Oyun tekrar sahnenin en başına döner. Kadın Adam’la konuşmaktadır. Finalde Adam bir el ateş eder ve Kadın ölür…
Bir metropolde geçen oyunda, toplumun değişik kesim ve sınıflarına mensup olan kişilerin bir restoranda geçirdikleri süre boyunca yaşananlar anlatılmaktadır. Bir anne - baba kızlarıyla, bir yazar yapımcısıyla, bir senatör politik danışmanıyla, bir genç kız arkadaşıyla vb. buluşur ve her bir masanın kendine ait öyküsü iç içe gelişir...
Oyunda ; kuralları çok eskiye dayanan, oturmuş bir kapitalizmin işleyiş biçimi ve insanların gelip tıkandığı bireysellik ve çıkarcılık müthiş bir matematik ve tempo içinde anlatılırken, modern dünya insanının çelişkileri de özel bir anlatımla aktarılmaktadır. Sınıflı toplum, aşk ve sevginin geçiciliği, iktidarın kurnazlığı, kişilerin yalnızlığı ve sanatın tekelci yanı başarılı bir şekilde vurgulanır...
Günümüz toplumunun çoğunlukla içinde bulunduğu çarpık sosyalleşme olgusunun trajik bir yansımasını, politik statünün garip aymazlık derecesini, şuursuz hırsların esir aldığı insanî duyguların düştüğü acınası durumu, toplumdaki ekonomik uçurumu, kişinin beceri ve yeteneklerinin ekonomik güç ve popülist figürler karşısında nasıl şekil değiştirebileceğini vb. özenle vurgulaması açısından da ayrıca kayda değer bir çalışma. Oyun içindeki kişiler ellerindeki cep telefonlarını ve kariyer yapma çabalarını sadece birkaç saniye için bir kenara bıraksalar, aslında en insanî yönlerden birbirlerine ne kadar bağlı olduklarını göreceklerdir : Yalnızlık, aşk, korku, yitmişlik duygusu vb... Tıpkı gerçek hayattaki gibi. Günümüz tekno konuşmalarının, çene çalmaların altında kurtarılmayı bekleyen insanca duyguların olduğu her zaman hatırlanmalıdır... Sonuçta, parlak bir reji ve iyi bir ekiple sahnelenebilecek son derece başarılı ve keyifli bir oyun.
Yapıt Hakkında
Çevirmen : Ekin Tunçay Turan
Tür : Kara Komedi - Modern
Bölüm : Tek Perde
Oyuncu Bilgisi : 9 E - 12 K
Yeni Yabancı Oyunlar / Türkçe Kategorisine Geri Dön