İsimsiz

 

İsimsiz, erkeklerle olan ilişkileri farklı boyutlarda çizilmiş beş kadının öyküsünü anlatıyor; oyunda aynı zamanda oyun içinde oyun tekniği kullanılmıştır.

Duru, Zeynep ve Azra aynı üniversitede hukuk okumuşlardır ve arkadaşlıkları sürmektedir. Duru bir bıkkınlık, tıkanmışlık duygu durumuyla evine kapanmıştır. Zeynep, Duru’yu ısrarla arayıp telefonuna yanıt alamayınca onu ziyarete gelir, ısrarla kapıyı çalıp açtırmayı başarır. Amacı Duru’yu yaşamın içine çekmektir. Zeynep’in evliliği üçünün de okul arkadaşı olan kocasının şiddete de başvurduğu tipik bir ‘kötü’ evliliktir. Zeynep Duru’nun evliliğine ilişkin eleştirisine, ‘kocasını sevdiği için ayrılamadığı’ açıklamasıyla karşılık verir. Duru evli değildir ve sürdürmek istemediği bir özel ilişkisi vardır.Duru’nun ev hizmetini gören Nazike’de aynı apartmanda görevli olan kocası ve çocuğuyla yaşayan köy kökenli bir hanımdır. Duru masasında duran daktiloda bir şeyler yazdığını söylemekte ancak ne yazdığını açıklamamaktadır. İki arkadaş evlilik, erkekler öğrencilikleri üzerine gergin bir söyleşi yaparlarken üst kattan bir kadın çığlığı ve gürültüler gelmeye başlar. Bir kadının dövüldüğü anlaşılmaktadır. Nazike aynı seslerin gece de geldiğini, üst kattaki adamın karısını hep dövdüğünü söyler. Zeynep çılgınca kalkıp telefonu kapar ve polisi arar. O sırada yakında mobil olduklarını söyleyen polislerin gelip üst kata çıktıkları seslerden anlaşılır. Üç kadın tam rahatlayacakken aynı ayak seslerinin bu kez aşağıya indiği ve gitmekte oldukları anlaşılır. Zeynep kapıya fırlayıp kadının durumunu sorar. Polisler “giyinik değilmiş görmedik kocası yanında” gibi şeyler söyleyince çılgına döner üzerindeki bluzu çıkarıp onlara fırlatır “verin bunu giysin bakın ne halde olduğuna” der. Polislerin tepkisini Duru sakinleştirip Zeynep’i içeri alır. Birazdan kapı vurulur gelen üçüncü arkadaşları Azra’dır. Azra, aynı dünya görüşünde de olsa burjuva kültüre daha yakındır, arkadaşlarının yine polisle başlarının belaya girdiğini sanmıştır. O sırada yardımcı hanım Sakine’nin bayılmış olduğu görülür. Bir sonraki sahnede Azra’nın yaptığı kahveyi hep birlikte içerlerken Nazike’nin annesinin babası tarafından öldürüldüğünü öğrenirler. Azra kadın haklarını savunan bir sivil toplum kuruluşundadır yukarıdaki kadına yardım edebileceğini söyler. O sırada kapı yine çalınır gelen polistir; üst kattaki koca onları aile mahremiyetine müdahale ettikleri için karakola şikayet etmiştir.

İkinci perdede, hep birlikte karakoldan dönmektedirler. Nazike karakolda coşmuş, polislere epey söylev çekip kadın haklarını savunmuştur! Neyseki Azra gereken hukuki konuşmayı yaparak konuyu kapatmayı başarmıştır. Azra, Nazike’nin kaşla göz arasında getirdiği dayak yiyen hanımı dinler kadının algı yeteneği bilinç düzeyi umutsuzdur.

Üç eski arkadaş Duru’nun evindedirler, Duru daktilosunda birşeyler yazmakta Azra ve Zeynep ise orta masada boşanma konusunda konuşmaktadırlar. Zeynep kararını vermiştir Azra dava açacaktır. Zeynep arkadaşlarının tiyatrosunda oyunculuk yapmayı düşünmektedir.Duru’nun ne yazdığı yine konu olur, Duru yine söylemez. Zeynep Duru’nun yazdıklarını kopyalamak üzere bir kurnazlık düşünür.. Azra’yla Duru evdedirler Zeynep’in “İsimsiz” isimli bir oyunda provada olduğu yakında prömiyer yapılacağı anlaşılır Duru da davetlidir.

Son sahnede Zeynep’in tiyatrosunda oyunun son sahnesi oynanmaktadır. Sahnede oyunun ilk sahnesinin yaşandığını yani Duru’nun erkek arkadaşıyla yaptığı konuşmanın oynandığını görürüz. Duru (2) özel arkadaşıyla telefonda konuşmaktadır. Ama bu kez oyunun başında olduğu gibi olumsuz konuşmaz kapıya bir sepet papatya geldiği görülür. Duru(2) ‘nun konuştuğu erkekle barıştığı anlaşılır. Perde kapanırken Zeynep selama çıkar ve seyircilerin arasından oyunun yazarı olarak Duru’yu çağırır. Duru’nun yazdığı ama tamamlamadığı oyunu gizlice alıp sonunu kendileri yazarak sahnelemişlerdir.Sahneye Azra’nın zorlamasıyla çıkan Duru’nun “telif haklarıyla ilgili” tepkisiyle oyun biter.

Hangi sosyal konumdan sınıftan olursa olsun kadınların erkek düşüncesi karşısındaki durumları hakkında zaman zaman komediyle nefes alan, sürprizlerle ilerleyen bir oyundur. Yüzlerce kadının ölümcül şiddetle hayattan koparıldığı ülkemizde aslında gelişmiş kültüre sahip toplumlarda da bu sosyal hastalığın varolduğunu bu nedenle hep savaşım içinde olmak gerektiği üzerine düşündürmek amaçlanmıştır. Şiddet, baskı, yokumsama, aşağılama ve benzeri davranış biçemlerinin ancak toplumsal bir karşı duruşla önlenebilmesi olanaklıdır. Kuşkusuz güvenlik güçlerinin bu mücadelede önemli bir yeri vardır onların zihniyetinin kadının haklarından yana dönüştürülmesi de gereklidir.

 

 

Yapıt Hakkında

Gülşen Karakadıoğlu

Yazar : Gülşen Karakadıoğlu

Tür : Dram

Bölüm : İki Perde

Oyuncu Bilgisi : 6 K - (3 E Ses)

Yeni Yerli Oyunlar Kategorisine Geri Dön