Aliya

Aliya

Bosna Hersek’in unutulmaz lideri Aliya İzzetbegoviç’in hayat mücadelesini ve felsefesini anlatan bu oyun bu alandaki ilk edebi tiyatro metni olma özelliğini taşımaktadır. Aliya oyunu İzzetbegoviç'in siyasi mücadelelerinin yanı sıra insani yönlerine de odaklanıyor. Kimilerine göre uzun kimilerine göre kısacık bir soluk 78 yılda aslında Avrupa’nın tarihi ve savaşların insanlar üzerinde bıraktıklarının izleri var. Ötekileştirmeden ve taraf tutmadan Aliya’nın çocukluk yıllarından ölümüne kadar özellikle Srebrenitska katliamı ve Avrupalı devletlerin tutumu ana mercekte tutularak uzun bir dönem anlatılmıştır. Oyunun Aliya kadar ana kahramanı arkadaki ceset dağı ve içinden çıkan kanlı cesetlerdir. Dil, din, örf ayrımı göz etmeden insan kalmaya çalışanların hikayesi bir ulusun kahramanı üzerinden anlatılmıştır. 

Yazarın nıotları :

Gelişen teknolojiye rağmen hala dünyada savaş devam ediyor. Avrupa’nın ortasında cereyan eden Kanlı Bosna savaşını Aliya İzzetbegoviç’in hayatı ekseninde anlatan oyun Bosna’nın unutulmaz liderini hümanist ve entelektüel yönden ele alıyor. Biyografi olarak yazılmış olsa da gerçek tarihin ışığında kurgusal bir çalışmadır.  Aliya oyunu kanlı Bosna Savaşı’na ve bu anlamdaki soykırıma tanıklık eden ilk tiyatro metni olma özelliğini taşırken; bir adamın yaşam mücadelesi ekseninde tüm insanlığa mesajlar veren bir çalışmadır. Oyunda Aliya’nın gençlik, orta yaş ve yaşlılık dönemleri, karısı Halida, kızları Sabina ve Leyla, oğlu Bakir gibi gerçek kişiler dışında hayali karakterler de konumlandırılmış, arkadaki ceset dağı ve ceset figüranlardan yola çıkarak açık biçim sahneleme ile bir oyuncunun pek çok karakteri canlandırmasına imkân tanımıştır. Bu yüzden oyun rejisörün biçimlendirmesi ile kalabalık kadrolu bir emsemble oyun olarak da sahnelenebilir. Ya da daha az kadro ile de sahneye taşınabilir. Ödenekli kurumlar kadar özel tiyatrolara da uygunluk gösterecektir. 1935’ten 2003’e geniş bir zaman ölçeğinde geçen oyun bir yakın tarih okuması olarak da nitelendirebilir.  Oyun daha önce 2015’te Aliya, 2012 yılında da Bilge Kral Aliya olarak sahnelenmiştir. Proje başta devlet tiyatroları olmak üzere özellikle Balkanlardaki tiyatro sahnelerine de uygundur. 

Sahnelendiği Tiyatrolar

Nova Oyun Yapım, İstanbul (2017-2018)