Darwin’in Kaplumbağası
Bir gün, dünyaca tanınmış bir tarih profesörü hayatını değiştirecek biri tarafından ziyaret edilir. Profesörü ziyaret eden Harriet, profesörün yazdığı iki ciltlik “Çağdaş Avrupa Tarihi” adlı yapıtında hatalar olduğunu söylemek ister. Ama Harriet tarihçi değil, bir tanıktır. Üstelik Harriet insan da değildir. Aslında o yıllar evvel Galapagos Adasından alınan Darwin’in Kaplumbağasıdır. Harriet Profesörü ziyaret ettiğinde 200 yaşındadır. Ölmek için adasına geri dönmeyi istemektedir. Bunun için profesöre yirminci yüzyılın ana olaylarını anlatacağına söz verir ve bunun karşılığında profesör de adasına geri dönmesi için ona yardım edecektir.
Profesör ilk başlarda bir kaplumbağanın hem yürüyüp hem de konuşabilmesine inanmayı reddeder. Ama Harriet, ona Sevgili Charlie’nin “Türlerin Kökeni”de yazdığı şeyi hatırlatır olağanüstü durumlarla karşılaştığında hayvanlar da evrim geçirebilir. Birinci ve İkinci Dünya Savaşı’nı yaşamış Holokost’tan sağ çıkmış, Berlin ve Polonya Kuşatması’nda ölmeden dayanmış biri olarak Harriet de tam olarak bunu yapmıştır: O evrim geçirmiştir.
Harriet tüm gece boyunca profesöre yaşadıklarını anlattır, Profesör dikkatlice not almakta ve sorular sormaktadır. İkisi birlikte çalışırken profesörün eşi meraklı Betty çalışma odasına dalar ve ne konuştuklarını anlamaya çalışır. Betty kocasının gölgesinde yaşayan bir kadındır. Profesörün ev işlerini yapmaktadır ve ona asistanıdır. Kocasının yanındakinin bir kaplumbağa olduğunu anlayamaz ve yaşlı kadını kıskanır. Profesör ders vermek için evden ayrıldığında Harriet ile Betty tanışır. Betty ona ev işi yaptırır ve Harriet bir ara yorgunluktan uykuya daldığında Betty onu uyandıramaz ve bir ambülans çağırır. Profesör eve döndüğünde Harriet’i bulamaz.
Profesör sonunda Harriet’i bir hastanede bir doktorun gözetimi altında bulur. Nasıl ki Profesör Harriet’in tarih deneyimlerini keşfediyorsa, doktor da onun ilginç tıbbi durumunu keşfetmeyi istemektedir. Doktor ve Profesör Harriet’in kiminle kalması gerektiğini tartışırlar. Sonunda Harriet’e danışmadan onu paylaşmaya karar verirler. Galapagos’a dönemeyen Harriet bu duruma itiraz bile edemez.
Günler geçip gitmektedir, Profesör Harriet’i doktorla paylaşmaktan dolayı onu kıskanır. Harriet’e Doktor’un mesleki lisansını yaptığı hatalar yüzünden nerdeyse kaybetmek olduğunu söyler. Harriet ise Doktorun sadece yalnız bir adam olduğunu iddia eder, Profesör de kendisinin de yalnız olduğundan dem vurur. Hatta Harriet’e aşık olduğunu ilan eder aslında aşık olduğu Harriet değildir: Harriet’in vücudunun sembolize ettiği ve onun tutkusu “tarihi” tir. Betty de daha sonra Harriet’in kamplumbağa olduğunu keşfeder. O da Harriet’i kullanmaya çalışır. Profesörün gölgesinde yaşamaktan kurtulmak için “Darwin’in Kaplumbağası” adlı bir müzikal yazmıştır. Harriet’i ünlü yapmak istemektedir.
Bu sırada doktor da Harriet üzerinde birtakım testler gerçekleştirmektedir. Onu beyin dalgalarını ölçen bir makinaya bağlar ve çeşitli duygulara nasıl cevap verdiğini inceler. Harriet’te ağır duygusal stres yapan hatıraları ile ilgili sorular sorar, ölmüş olan çocuğu ile ilgili soruyu sorması üzerine Harriet baygınlık geçirme numarası yapar. Doktor kısa bir süre için odasından ayrıldığında Harriet onun kayıt cihazını açıp dinler ve doktorun Harriet’in üstünde yapmayı planladığı deneyi duyar, doktor bu deney sırasında hastanın ölme ihtimalini çok soğuk kanlılıkla dile getirdiğinden Harriet duyduklarından çok korkar ve hastaneden kaçar.
Harriet Profesör’ün yanına sığınır. Ona verdiği sözü tutup kendisini Galapagos adasına geri götürmesini ister. Tarih hazinesini kaybetmeye gönlü razı olmayan Profesör, Harriett’in artık bir kaplumbağadan çok bir insan olduğunu iddia eder. Bunu duyan Harriet korkutucu bir şekilde geriye doğru evrilmeye başlar… Konuşma ve yürüme kabiliyetini kaybeder. Harriet birden bire tarih için ve tıp için taşıdığı önemi kaybeder. O üç kişi için artık Harriet yırtıcı bir hayvandan başka bir şey değildir. Hatta onu öldürmeye bile karar verirler. Ama Harriet onların planları duyar ve mucizevi bir şekilde tekrar ileri doğru evrim geçirir. Kendi doğum günü pastasını yapar ve onlara sunar. Harriet içinde bulunduğu durumla şöyle alay eder: O geri evirilip işe yaramayan birisine dönüşünce ondan kurtulmak isteyenlerden rövanşını alarak. Onlara bilerek zehirli pasta yapmıştır. Doktor, Betty ve Profesör ölürken, Harriet bundan sonra ne yapacağını düşünür. Cevabı basittir. Şimdiye kadar yaptığı şeyi yapacaktır: adapte olacaktır.
Çevirmenin notları :
Juan Mayorga’nın yazdığı ve dünyanın bir çok yerinde sahnelenmiş ödüllü oyunu: Darwin’in Kaplumbağası hakkında görüşler:
İnsanoğlu evrimin son halkasıdır. 200 yıllık Avrupa Tarihi, Harriet, bir kaplumbağa tarafından evet bir Kaplumbağa tarafından anlatılır. Alexandra Seijas
Zekâ, mizah ve hicivin yer aldığı bir oyun.
Zekice yazılmış, tutkulu ve kusursuz bir oyun.
Yapıt Hakkında
Çevirmen : Canan Şahin
Tür : Tarihi-Politik
Bölüm : Tek perde
Oyuncu Bilgisi : 2 E – 2 K
Yeni Yabancı Oyunlar / Türkçe Kategorisine Geri Dön