Haldun Dormen
Biyografi
Sahneye ilk defa Galatasaray Lisesi’nde ortaokul öğrencisi iken çıktı. Lise öğrenimini Robert Kolej’de tamamladı. Tiyatro eğitimini ABD’de Yale Üniversitesi’nde aldı.İstanbul’a döndüğünde önce Muhsin Ertuğrul yönetimindeki Küçük Sahne’ye girdi ve Cinayet Var adlı oyundaki dedektif rolüyle ilk kez seyirci karşısına çıktı. Bir buçuk yıl Muhsin Ertuğrul ile çalıştıktan sonra Beyoğlu Parmak sokağın arkasında 60 kişilik bir salonu olan Cep Tiyatrosu’nu kurdu. 1957’de Papaz Kaçtı komedisi ile İstanbul’un Feriköy semtinde Dormen Tiyatrosu’nu kurdu. Cep Tiyatrosu’ndaki Erol Günaydın, Nisa Serezli, Metin Serezli, Erol Keskin gibi isimler Dormen Tiyatrosu’nun kadrosunu oluşturdu. Topluluk en parlak dönemini 1957-1972 yılları arasında yaşadı. 1961’de Türkiye’de sahnelenen ilk müzikal olarak bilinen Sokak Kızı İrma’yı sahneledi.
1966’da sinemacılık yapan Dormen, bu dönemde iki film yönetti: Ekrem Bora ile Belgin Doruk’un rol aldığı Bozuk Düzen (1966) ve Müşfik Kenter, Nedret Güvenç, Belgin Doruk’un rol aldığı Güzel Bir Gün İçin (1967). Bozuk Düzen, 3. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde en iyi film birincilik ödülünü, Güzel Bir Gün İçin ise 4. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde En İyi Komedi Filmi ödülü aldı. Ödüllere rağmen filmler gişe başarısı sağlamayınca sinemadan vazgeçip yeniden tiyatroya döndü.
Dormen Tiyatrosu, 1972’de Ses Tiyatrosu’nda Ayı Masalı adlı oyunla perdelerini açtı. Bit Yeniği, Şahane Züğürtler gibi oyunlar sahneledi. 1977’de televizyonun yaygınlaşması sonunucu artan ekonomik sıkıntılar yüzünden tiyatroyu kapatmak zorunda kaldı. Dormen, 1977’den sonra televizyonculuk ve radyoculuk yaptı. Milliyet Gazetesi’nde 8 yıl boyunca gazetecilik yaptı. 1980’lerde yeniden tiyatroya döndü. 1984’te Dormen Tiyatrosu yeniden perdelerini açtı. Ancak 2001 yılından yaşanan ekonomik kriz ve 17 Ağustos depremi sonrasında tiyatronun elverişsiz konumu yüzünden deprem korkusuyla seyirci sayısının düşmesi tiyatronun yeniden kapanmasına neden oldu.
Haldun Dormen, 11 oyun yazdı. İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Tiyatro Bölümü’nde ders verdi, Hacettepe Üniversitesi tarafından Onursal Bilim Doktoru olarak ödüllendirildi. Televizyon için de çok sayıda program hazırlayan Dormen, çeşitli televizyon dizilerinde rol alarak ününü arttırdı. Yapı Kredi Sigorta adlı sigorta şirketine sanat danışmanlığını sürdüren Haldun Dormen, 1997’den beri verilmekte olan Afife Jale Ödülleri’nin gerçekleştirilmesine ön ayak olmuştur.
Dormen, 1959’da halkla ilişkiler alanında dünyaca tanınan bir isim olan Betül Mardin ile evlenmiş, sekiz yıl süren bu evliliğinden Ömer adlı bir oğlu dünyaya gelmiştir. Haldun Dormen, anılarını “Sürç-ü Lisan Ettikse”, “Antrakt”, “İkinci Perde” adlı kitaplarında toplamıştır. Bulvar komedisi ve vodvil türünde uzmanlaşmış bir tiyatro yönetmenidir. 1998 yılında Kültür Bakanlığı’nca verilen Devlet Sanatçısı unvanını almıştır.
Dormen, şu anda Aydınlık gazetesinde köşe yazarlığının yanı sıra Medyapım Akademi’nin yöneticiliğini yapmakta ve oyunculuk dersleri vermektedir. Bu akademide hem yetişkinlere hem de çocuklara yönelik oyunculuk, tv yapımcılığı ve diğer kişisel gelişim dersleri verilmektedir.
Avrupa Birliği’nin genç sanatçı burslarıyla ödüllendirildi. Warwick, Amsterdam, Helsinki ve Belgrad Sanat Üniversiteleri’nin ortak yürüttüğü Tiyatro, Performans ve Kültürel çalışmalar yüksek lisans programına Türkiye&Balkanlar bursiyeri olarak devam etti.
Çeşitli kuruluşlarda ve projelerde oyuncu, yönetmen, dramaturg, metin yazarı, koreograf, editör, şarkıcı ve dansçı olarak yer aldı. Yurt içi ve yurt dışında çeşitli edebiyat dergilerinde ve gazetelerde şiir, öykü, makale, kitap&film tanıtımı yazıları yayımlandı. Şiir, öykü ve makale dallarında ödüller kazandı. Çocuk, gençlik ve yetişkin oyunları yurt içi ve yurt dışında çeşitli tiyatroların repertuarlarına alındı; Almanya, Yunanistan, İspanya, İtalya ve Macaristan’daki festivallerde okuma prodüksiyonları yapıldı, Kupa Kızı isimli performans metni 18. İstanbul Uluslararası Tiyatro Festivali bünyesinde sahnelendi. Alyoşa isimli oyunu 2011 yılında İmge Kitabevi Yayınları’ndan yayımlandı.
Bütün Yapıtları
Oyunları :
- Amphtryon 2000 (Nerede Kalmıştık)
- Geceye Selam
- Şen Sazın Bülbülleri
- Yolun Yarısı
- Bir Kış Masalı
- Kantocu
- İşte Öyle Birşey
- Taşra Kızı
- Tapılacak Kadın
- Arapsaçı
- Yıldız ile Haldun
Çeviri Oyunları :
- Dün Gece Yolda Giderken Çok Komik Bir Şey Oldu
- Günaydın Mr. Weill
- Kaç Baba Kaç
- Olacak Şey Değil
- Nice Yıllara
- Yukarıda Birimi Var?
- Karmakarışık
- Komik Para