Biyografi

Reşit Emre KONGAR, 13 Ekim 1941’de İstanbul’da doğdu. Babası, Şişli Terakki ve Pertevniyal Liseleri felsefe öğretmenlerinden İhsan KONGAR, annesi ise yine Şişli Terakki Lisesinde bir süre felsefe öğretmenliği yapan, Zapyon Kız Lisesi felsefe öğretmeni Mesude KONGAR’dır.  İlk, orta ve lise eğitimini Şişli Terakki Lisesinde gören Emre KONGAR, 1958-1959 öğretim yılında fen şubesinden pekiyi derece ile mezun oldu. 1959 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ne girdi. Buradaki öğrenciliği sırasında, Prof. Arif Payaslıoğlu, Prof. Mübeccel Kıray, Prof. Şerif Mardin gibi hocalarıyla ve yabancı uzmanlarla köy, gecekondu ve kentlerde araştırma projelerinde çalıştı. 1963 yılında Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye ve İktisat Bölümü’nü bitirdi. 1964 yılında Birleşmiş Milletler bursu ile Sosyal Bilimler eğitimi için Birleşik Amerika’ya gitti. 1966 yılında Michigan Üniversitesi, Sosyal Çalışma Yüksek Okulu’ndan master ünvanı ile mezun oldu. Aynı yıl Türkiye’ye döndü. Hacettepe Tıp ve Sağlık Bilimleri Fakültesi’ne öğretim görevlisi olarak girdi. Tıp, Sağlık Bilimleri ve Fen ve Mühendislik öğrencilerine Sosyal Çalışma dersleri verdi.Bu görevi sırasında 2 yıl süre ile Prof. Nusret Fişek ile çalıştı, Nüfus Etüdleri Enstitüsü’nde de uzmanlık yaptı,.Türkiye’deki ilk ulusal Nüfus Planlaması Sempozyumunu düzenledi,Hacettepe Tıp ve Sağlık Bilimleri Fakültesi’nin Hacettepe Üniversitesi’ne dönüştürülmesi sırasında Prof. İhsan Doğramacı ile birlikte çalıştı.

 

1967 yılında üniversite bünyesinde Sosyal Çalışma Yüksek Okulu’nu kurdu ve buraya müdür olarak atandı.
1969 yılında sosyal bilimler alanında “İzmir’de Kentsel Aile” adlı tezi ile doktor oldu.
12 Mart 1971 askeri muhtırasından sonra Prof. ihsan Doğramcı tarafından istifa etmesi istendi ve üniversite yönetimi tarafından askerlik tehir kararı kaldırıldı.
1972-1974 yılları arasında askerlik görevini yaptı.
1974 yılında, Bülent Ecevit hükümeti iktidarı zamanında, yine İhsan Doğramacı tarafından davet edilerek Hacettepe Üniversitesi Ekonomi Bölümü’ne öğretim görevlisi olarak geri döndü.
1976 yılında “Toplumsal Değişme Kuramları” konusundaki tezi ile üniversite doçenti oldu. Aynı yıl Sosyal Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bölümü’ne eylemli doçent olarak atandı ve Bölüm Başkanlığı’na seçildi. 1978 yılında Bölüm Başkanlığı’ndan ayrıldı.
1976-1979 yılları arasında, Hacettepe Üniversitesi adına Turizm ve Tanıtma Bakanlığı Turizm Planlaması Genel Müdürlüğü’nde danışmanlık görevi yaptı.
İkinci, Üçüncü ve Dördüncü Beş Yıllık Planların hazırlanmasında çeşitli ihtisas komisyonlarında çalıştı.
1978-1979 yıllarında, Kültür Bakanlığında Kültür Yüksek Kurulu üyesi olarak hizmet etti. Aynı yıl Gençlik ve Spor Bakanlığında “Toplumsal Kalkınmada Gençlik” projesini hazırladı ve uygulamada yardımcı oldu. Bu yıllarda Milli Eğitim Bakanı Necdet Uğur’a da özel danışmanlık yaptı.
1978-1981 yılları arasında Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi’nde tiyatro kürsüsünde “Sanat Sosyolojisi” dersleri verdi.
1981 yılı Temmuz ayında “Atatürk ve Devrim Kuramları” adlı takdim tezi ile Hacettepe Üniversitesi Senatosunca Profesörlüğe yükseltildi. Profesörlüğü, Kenan Evren tarafından onaylanmadı. 1983 yılına kadar Sosyal Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bölümü ile Ekonomi Bölümü’nde öğretim üyeliğini sürdürdü.
Birleşik Amerika’da yayımlanan American Journal of Political and Military Sociology adlı dergi ile yine aynı ülkede yayımlanan International Journal of Sociology of Family adlı dergilerin yazı kurullarında görev yaptı.
1980 darbesinden sonra sakalını kesmesi istendiğinde, “Sakal benim eşimin egemenlik alanıdır, devletin egemenlik alanı değildir” dedi ve 15 Şubat 1983 tarihinde askeri rejimin üniversite konusundaki uygulamalarını ve YÖK’ü protesto etmek için, üniversiteden istifa etti.
1 Mayıs 1983-31 Temmuz 1987 tarihleri arasında Hürriyet Gazetesi’nde danışmanlık yaptı.
28 Eylül 1987 tarihinde KAMAR, Kamuoyu Araştırma Anonim Şirketi’ni kurdu. 1987 seçimlerini en az sapma ile önceden bilen araştırma dahil, seçim öncesi ölçümlerini ve kamuoyu araştırmalarını Hürriyet Gazetesi’nde yayımladı.
31 Aralık 1991 tarihinde KAMAR’dan ayrıldı.
15 Ocak 1992 – 15 Mart 1992 tarihleri arası TÜSES’in genel sekreterliği ile birlikte vakıf müdürlüğünü de yürüttü.
Nisan 1992’de Kültür Bakanlığı Müsteşarlığı’na atandı.
Kasım 1995’de Müsteşarlık görevinden ayrıldı.
15 Ocak 1996’da Federal Almanya Devleti tarafından Üstün Hizmet Madalyası Büyük Liyakat Haçı ile, 1 Şubat 1996’da İtalya Devleti Commandatore Madalyası ile, 15 Şubat 1996’da da Polonya Devleti Commandor nişanı ile ödüllendirildi.
24 Nisan 1996 tarihinde Hacettepe Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’ne eylemli Profesör olarak geri döndü.
Şubat 1997’de Yıldız Teknik Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi öğretim üyeliğine atandı.
1997-2000 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde saat başı görevli hocalık yaptı.
Temmuz 2000’de bir doçentlik sınavında yapılan kayırmacılığa kızarak, devletten emekli oldu.
1996 yılında Cumhuriyet Gazetesi’nde “Aydınlama” adlı sütunu ile köşe yazarlığına başladı.
1 Eylül 2001 tarihinde Cumhuriyet Gazetesi Yayın Kurulu Danışmanı oldu.
2011 tarihinde, emekli olduktan sonra saat başı ücretli olarak ders vermeye devam ettiği Yıldız Teknik Üniversitesi’nden de ayrıldı.
2000’li yıllarda Müjdat Gezen Sanat Merkezi’nde de fahri olarak hocalık yaptı.
1975 yılından itibaren çeşitli işçi sendikalarında vermekte olduğu “demokrasi eğitimi”ni bugün de sürdürmektedir.
1977-78 yıllarında TRT’nin tekel olan kanalında “Ayda Bir” adı ile dönemin en çok seyredilen tartışma programını yaptı; Çetin Altan, Uğur Mumcu, Müşerref Hekimoğlu gibi yazar ve gazetecileri yeniden ekrana çıkarttı.
2005-2011 yılları arasında altı yıl, NTV’de Mehmet Barlas’la birlikte dönemin en çok ses getiren tartışma programı “Yorum Farkı”nı yaptı.
2012’de CNN Türk’te “Dört Bir Taraf” programına katıldı.
2017 yılı başından itibaren TELE 1 kanalında, Merdan Yanardağ ile birlikte hafta içi her gün “18 Dakika” adlı yorum programını yapmaya başladı.
Halen Cumhuriyet Gazetesi’nde “Aydınlanma” köşesinde yazarlığını sürdürmektedir.

Evli ve üç çocukludur.

Ödülleri

Türkiye’nin Toplumsal Yapısı adlı kitabı ile 1977 yılında Türk Dil Kurumu Bilim Ödülü.

Toplumsal Değişme Kuramları ve Türkiye Gerçeği adlı kitabı ile 1979 yılında Sedat Simavi Vakfı Sosyal Bilim Ödülü.

21. Yüzyılda Türkiye adlı kitabı ile 1998 yılında Aydın Doğan Sosyal ve Beşeri Bilimler Ödülü.

1998 yılı Nokta Dergisi Sosyal Bilimler alanında “Doruktakiler” ödülü.

1998 yılı İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi “Yılın İletişimcisi” ödülü.

Kızlarıma Mektuplar adlı kitabı ile Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi “Zirvedekiler 2001, En Beğenilen Kitap” ödülü.

Yıldız Teknik Üniversitesi ve İstanbul Teknik Üniversitesi öğrencileri tarafından Babam, Oğlum, Torunum adlı kitabıyla 2003 yılının en beğenilen yazarı ödülleri.

Yurt dışı
kitap
Yapıtlarının İşlemeleriyle İlgili Temsil Alanlarımız
tiyatrosinemaDiğer

Bütün Yapıtları

  • ABD’nin Siyasal İslam’la Dansı  (2016)
  • Atatürk Üzerine (2017)
  • Babam, Oğlum, Torunum (2017)
  • Ben Müsteşarken (2011)
  • Cavit Orhan TÜTENGİL (1982)
  • Demokrasi için Manifesto (2017)
  • Demokrasi İşçinin Ekmeğidir (1987)
  • Demokrasi ve Kültür (2016)
  • Demokrasi ve Laiklik (2017)
  • Demokrasi ve Vampirler (2002)
  • Demokrasimizle Yüzleşmek (2008)

  • Devrim Tarihi ve Toplumbilim Açısından ATATÜRK (2017)
  • Herkesten Bir Şey Öğrendim (2009)
  • Hocaefendi’nin Sandukası (2017)
  • İçimizdeki Zalim (2018)
  • İnsanı Yönlendirme ve Sosyal Hizmetler (1972)
  • İstanbul Halkının Günlük Yaşam Biçimi ve Tüketim Davranışları (1990) – Taner Berksoy ile birlikte
  • İstanbul Tüketicisinin Perakende Alışveriş Alışkanlıkları (1991) – Taner Berksoy ile birlikte
  • İstanbul Halkının Yaşam Biçimi ve Sorunları (1999)
  • İzmir’de Kentsel Aile (1972)
  • Kızlarıma Mektuplar (2017)
  • Konsantremi Bozma! (2006)
  • Kültür ve İletişim (1986)

  • Kültür Üzerine (2013)
  • Küresel Terör ve Türkiye (2016)
  • 12 Eylül Kültürü (2012)
  • Tarihimizle Yüzleşmek (2017)
  • Toplumsal Değişme Kuramları ve Türkiye Gerçeği (2017)
  • Trajikomik (2005)
  • Türk Toplumbilimcileri I, II (2016)
  • Türkiye Üzerine Araştırmalar (1996)
  • Türkiye’nin Toplumsal Yapısı I, II (1979)
  • Türkiye’yi Sarsan Otuz Gün, GEZİ DİRENİŞİ (2013) – Aykut Küçükkaya ile birlikte
  • Üniversite Üzerine (1984)
  • Yamyamlara Oy Yok! (1999)
  • Yaşamın Anlamı (2016)
  • Yazarlar, Eleştiriler, Anılar (2016)
  • 21. Yüzyılda Türkiye (2016)
  • 28 Şubat ve Demokrasi (2016)
  • Yirmibirinci Yüzyılda Dünya, Türkiye ve Kamuoyu (1992)
  • Yozlaşan Medya ve Yozlaşan Türkçe (2003)