Yapıt Hakkında

’93 Muharebesi”nde (1877 Türk-Rus savaşında) şehit düşen albay Salim Bey’in karısı ile sekiz yaşındaki oğlu Adnan, İstanbul ’a göç etmiş; Adnan, Darüşşafaka’ya yerleştirilmiştir. Darüşşafaka ’yı ve Mekteb-i Hukuk’u başarıyla bitiren Adnan, “Sabah” gazetesine edebiyat üzerine yazılar yazmakta, ayrıca, “Yıkılan Vatan” adında siyasal bir roman üzerinde çalışmaktadır. Aksaray’daki küçük evinde veremden yatan annesiyle yoksul bir hayat süren genç sanatçı, hayatını yazarlık ve öğretmenlikle kazanmayı düşünmektedir. Namuslu bir adam olan Maliye Nâzırı’nın kızı Süheylâ’ya edebiyat, Abdülhamit ’in adamı Erkân-ı Harb Müşîri’nin (Kurmay Mareşal’inin) evli kızı Belkis’e tarih dersi vermeye başlar. Bu arada Selânik’te kurulan gizli İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne girer; cemiyetin İstanbul’da güvenilir adamı olur. Süheylâ, Adnan’a, Adnan’sa olağanüstü güzellikteki Belkis’e vurulur. Süheylâ ile evlenmesi için aracılar yoluyla yapılan teklifi Adnan reddeder, fakat sonradan kıza acıyarak evlenmek isterse de bu sefer de Süheylâ reddeder ve Adnan’a gönderdiği mektupta “Sizin acınacak hale geldiğiniz günü bekleyeceğim ve o gün ben merhamet ederek size evlenelim diyeceğim” diye yazar. İttihat ve Terakki Cemiyeti’yle ilişkisi öğrenilince Adnan tutuklanır. Meşrutiyet ilân edilince, İttihatçıların ileri gelen adamlarından olur; avukatlığa başlar, büyük davalar alır, çok zengin olur, sürgüne gönderilen ve paraca sıkıntı içinde kalan Erkân-ı Harb Müşîri’nin kızı Belkis’le evlenir. Mütareke devrinde Adnan yine parasız ve desteksiz kalır. Kendisiyle parası için evlenmiş olan Belkis boşanır. O güne kadar sabırla bekleyen Süheylâ, Adnan’a elini uzatır, onunla evlenir, yeniden avukatlığa başlayan kocasının hiç müşteri uğramayan yazıhanesinin kirasını ve kâtibinin aylığını gizlice öder. Adnan, annesi gibi, vereme yakalanır, ölür. Süheylâ, Adnan’ın kâğıtları arasında Belkis’in resmini bulur; kocasının, son dakikasına kadar Belkis’i sevmiş olduğunu anlar.

Kaynak: Edebiyatımızda Eserler Sözlüğü / Behçet Necatigil

 

Sinema & TV Uyarlamaları

Televizyon Dizisi

Yıl : 1983

Yapım Şirketi : TRT

Yapımcı : Oskay Alptürk

Yönetmen : Feyzi Tuna

Oyuncular : Burçin Oraloğlu, Ayda Aksel, Nilgün Akçaoğlu, Celile Toyon, Savaş Dinçel, Yalçın Boratap, Ahmet Uz, Ulvi Alacakaptan, Erol Keskin