Oyuncakçı Dükkanı

Yapıt Hakkında

Altı hikâye. Kitabın ilk ve en duyarlıklı hikâyesi Uğraksız Deniz Gemileri’nde olay bir liman şehrinde geçer: Deniz kazasında ölmüş kocasından bağlanan aylıkla zar zor geçinen bir kadın, karşılaştığı bir gemiciyle bir hafta beraber yaşar, onu tekrar geleceği ümidiyle yolcu eder. Sonra bir başkasını o zannederek yeni bir maceraya atılır, bir süre sonra ikinci gemici de gider, derken bir üçüncüsü. Ve kadın, her gideni bekler boyuna. Dördüncü erkekte artık, dönecek misin diye sormaz bile; alışmıştır. Beyzadeler hikâyesi bir hastane başhekiminin çapkınlıkları ve yaptığı bir otopsi çevresinde oluşuyor. Oyuncakçı Dükkânı, üçüncü hikâye: Bir ressam kız, evlenmek istediği bir genci eve getirir, babasıyla tanıştırır; babanın tutumundan ümitsizliğe düşen delikanlı intihar etmeye kalkışır. Hastanede baba, sargılar içindeki gence, kızını vereceğini müjdeler. Kurt Kapanı’nda bir emlâk komisyoncusu, bir arsa satışı dolayısıyla, evlerinde, bir yemek süresince, üç ihtiyar kızın grotesk dünyalarını yakından görüp incelemek fırsatını bulur. İşte hikâyesinde Kemal, kaçakçılık için sınırdan geçerken tuzağa düşürülerek yakalanmış, kurşun yüzünün sol yanını gözüyle birlikte alıp götürmüş ve Kemal, yabancı ülkede beşbuçuk sene hapiste kalmıştır. Altı yıl önce aldığı ölüm haberi üzerine başkasıyla evlenmiş karısı, ikizlerinin babası olan Kemal’in bir gece ansızın çıkagelişi üzerine şaşkına döner. İkinci kocanın eve dönmesinden önce yatıp uyumuş olan Kemal, ertesi sabah bileklerini kesmiş, ölü bulunur; ama sanki, o haliyle, dirilmiş kalkmış, merdivenlerden inerek sokak kapısını çarpıp uzaklaşmıştır. A – – B – – C – – D son hikâye: Maden Tetkik Arama Enstitüsü’nün Mumya dağındaki sondaj ekibinde, evli bir puvantörün 1945 yılında tuttuğu bir hâtıra defterinden notlar. Yalnızlığında, bir kız ona âşık olmuş ve mektuplar göndermiştir sözde. Aslında, adam sakattır, sabahtan akşama kadar evinde oturur, durumuna üzülerek evden kaçmak ister boyuna. Hâtıra defterinde anlatılanlar, hayalde yaşamalar, yakıştırmalardır. Puvantör kurtuluşu, uyku hapıyla intiharda bulmuştur.

Kaynak: Edebiyatımızda Eserler Sözlüğü / Behçet Necatigil