Anne Olunca
Farklı dönem ve kültürlerde, bambaşka koşullar altında evlatlarıyla sınanan üç kadının hikâyelerinden oluşan etkileyici bir oyun. İç içe geçen sahnelerle ve olayların kahramanlarının da katılımıyla bu üç bağımsız hikâyeyi annelerin kendi ağızlarından dinliyoruz.
“Ödüllü tiyatro, radyo ve televizyon yazarı Lisa Evans’tan sarsıcı, çok iyi araştırılmış ve olağanüstü yazılmış bir oyun. Oyun baştan sona kadar insanı derinden etkiliyor. Metne zekice işlenmiş birçok duygusal katmana rağmen kahkahaya da yer var.” – ReviewsGate
Alison, annesinin teşvikiyle küçük yaştan beri dansa yönelmiş ve iyi bir balerin olmuştur. Ancak Down sendromlu bir bebeğinin olmasıyla hayatı tamamen farklı bir yola girer. Kendini çocuğuna adar ve hem karakteri hem de hayata bakışı değişir. Bebeği başından beri istemeyen mükemmeliyetçi annesi Gwen’in, duruma daha yabancı kalan eşinin ve diğer insanların tavırlarına meydan okur. Zaman geçtikçe kızı Flora, Alison’ın beklentilerinin çok ötesinde harika bir genç kıza dönüşür ve aralarında eşsiz bir ilişki kurulur.
“Ben dansçıydım, ama kızım da dans ediyor. O aynı değil. Tamamen kendine özgü. Sadece bir günlüğüne kafasının içinde olmayı o kadar isterdim ki. Şimdiye kadarki yolculuğumuzda beni en çok üzen bu – onun dünyasını tanımaya gücümün yetmemesi. Onu hayal bile edemeyeceğim düşmanlarla boğuşurken izlemek, sonra başını çevirdiği anda huzurlu bir hayalin içinde kaybolduğunu görmek… Sanki kanatsız meleğim başka bir boyuttan gelen sesleri dinliyormuş, sanki bambaşka bir yere aitmiş gibi – işte bu, sevginin diğer adı.”
1950’lerde geçen ikinci hikâyede, iki kızı olan titiz ev hanımı Kitty’nin büyük kızı Susannah, 14 yaşında kaybolur. Aradan yıllar geçer ama Kitty âdeta zamanın içinde donup kalır ve Susannah’yı beklemeye devam eder. Yıllar sonra, kızının kaybolduğu dönemde bölgede kol gezen bir pedofilin kurbanı olmuş kız çocuklarının cesetleri bulunur, ancak kızı bir türlü bulunamaz. Bir annenin çocuğundan asla vazgeçmeyişine ve ihmal edilen küçük kızı Jeanette’in çaresizce annesine ulaşma çabasına tanık oluruz. Bir evladın kaybının bütün aileyi etkileyişi anlatılır.
“Kemiklerine dokunup ona ait olduklarından yüzde yüz emin olmadan, o benim için ölmeyecek. Bir yerlerde yaşıyor olacak ve onu beklemek zorundayım. Buradan ayrılamam. Çünkü anne budur, yuvadır. İyi bir haber aldığında, kötü bir haber aldığında, düştüğünde ve yardım isteyecek tek bir kul bile bulamadığında yanına koştuğundur. Sığınağındır. Her şeyin merkezi, hayatın doğru ya da yanlış gittiği yer, başlangıç ve sondur.”
Üçüncü hikâye ise Milena’nın Yugoslavya’daki çocukluğuyla başlar. En iyi arkadaşı Nevenka ile okul maceralarını, eşi Tajib ile tanışıp evlenmesini ve iki çocuğuyla yaşadığı rüya gibi hayatını izleriz. Ancak Bosna Savaşı’nın patlak vermesiyle her şey altüst olur. Müslüman olan eşi, çocukları ve en iyi arkadaşı askerler tarafından kaçırılır. Kendisi de alıkonularak aylarca Sırp askerlerin, hatta aile dostlarının ve komşularının tecavüzüne uğrar. Sonunda kurtulur ancak hamiledir. Bir annenin evlatlarına kavuşma umuduyla akıl almaz bir zulme dayanıp hayatta kalışı tüm gerçekliğiyle gözler önüne serilir.
“Nesiller boyu canlı kalacak kadar derine işlemiş bir nefreti ve kadınlara karşı farklı silahlarla savaşıldığını öğrendim. Bazı şeylerden sonra asla eskisi gibi olamazsın, sadece hayatta kalırsın. Ben kocamın unutmak istediği ‘geçmiş’im artık. Savaşın istilasına uğradım. İşgal edilmiş bölgeyim. Çocuklarını canından çok seven ben, içimde bir nefret büyütüyorum.”
Oyun ilk olarak 3 Eylül 2004’te Newcastle-under-Lyme’daki New Vic Theatre’da sahnelendi. Kasım 2007’de Richmond’daki Orange Tree Theatre’da yeniden sahnelenerek büyük beğeni topladı.
Oyunun yazarı Lisa Evans, Londra’da Guildhall Müzik ve Drama Okulu’nda oyunculuk eğitimi görmüş, West End ve ABD’de sahne aldıktan sonra kariyerine radyo, oyun ve televizyon yazarlığı ile devam etmiştir. 2011’de The Day the Waters Came ve 2017 yılında RISE UP adlı oyunlarıyla Genç İzleyiciye Yönelik En İyi Oyun dalında Yazarlar Birliği (Writers’ Guild) Ödülü almıştır. Çok sayıda tiyatro oyunu, sahne uyarlaması ve televizyon yapımı senaryosu bulunmaktadır.
Yazar : Lisa Evans
Çevirmen : Eda Söylerkaya
Tür : Dram
Bölüm : 2 perde / 32 sahne
Oyuncu Adedi : 3 erkek (tek oyuncu canlandırabilir) – 7 kadın