Evrensel Pezevenk Para
Haşmet Zeybek’in oyun kuramı -hayat bir oyundur- savsözü çerçevesinde kurguladığı bu oyun, OYUN OYUNU ile başlar.
Hafız’ın Erginlenmesi duyurusu ile oyun başlar. Arkasından gelen GENELEV OYUNU’nu oynayacak kişiler (Madam, Aracı ve sermayeyi oynayacak olan Güllü) seyirciler arasından ortaya çıkar.
Sokaktaki (Beyoğlu) lümpenler, tinerciler, baliciler korosu gelip kendilerini tanıtır. Ardından Falcı, Dilenci, İşportacı, Hırsızlar (Biz ve Pire) ile 3 ana karakter Yusuf, Özgür ve Hafız birlikte konuşurlar.
Genelevin salonunda Aracı ile Madam, Madam ile Sermayeler (Güllü, Yaprak, Serpil, Çiller, Handan) Sermayeler ile Müşteriler arasında geçen konuşmalar…
Hafız’ın Erginlenme Sınavı hazırlığı şarkılarla başlar, diğer yandan genelevlerin tarihçesi Antik çağdan Osmanlı’ya örneklerle anlatılır. İngiliz zırhlısı Viktorya’nın İstanbul’a gelişi nedeniyle genelevin hazırlığı canlandırılır.
Haşmet Zeybek’in eserleri nehir romanlar gibidir, birbirinin içinden doğar. Yazarın Ayrangeven adlı oyunundaki Yusuf, Hafız, Özgür kişilerini bu oyununa taşımış ve Koç Katımı, Bağbozumu Şölenleri, Harman Sonu Şenlikleri gibi “Bir Erginlenme Töreni” tanımıyla yazmıştır.
Yazar, Ayrangeven’de “para”nın evlilik konusunda ve toplum şekillenmesindeki rolünü anlattıktan sonra bu kez de “para”nın evrensel rolünü anlatmak üzere Beyoğlu’na çıkar. Sokaktaki aracılar, lümpenler, hayat kadınları ile her türlü alıcılar-satıcılar arasında süregelen ilişkileri bir müzikal biçiminde sergiler.
Hafız’ın Erginlenme Sınavı’na genelev ortamı mekan olurken, her şeyin alınıp satıldığı, “mal”a dönüştürülüp etiketlendiği, bir fiyat biçilip piyasaya sürüldüğü global dünya da arka plandadır. Başrolde aracı yine “para”dır.