Kemal Tahir'in Notlar'ı yayımlanmaya devam ediyor. Sosyalizm, Toplum ve Gerçek ve Kitap Notları Ketebe'den çıktı.
Notlar / Sosyalizm, Toplum ve Gerçek
İçinde yaşadığı dünyayı anlamak isteyen ve yurdunu seven bir insan olarak Kemal Tahir, ilk gençlik yıllarından başlayarak toplumsal ve siyasal sorunlara büyük bir ilgi gösterdi.
Göstermekle de kalmadı; toplumcu düşünce ve inançları nedeniyle yaşamının en güzel yıllarından bazılarını demir parmaklıklar arkasında geçirdi.
Ne var ki, Kemal Tahir için toplumculuk tartışılmaz bir tabular zinciri değil; her an yeniden düşünülmesi, araştırılması ve sorgulanması gereken, yaşayan ve devinen bir dünya görüşü olabilirdi ancak...
Kemal Tahir’in yüreğindeki dünya, insanlar ve toplumlar arasındaki tüm sömürülerin ortadan kalktığı, fırsat eşitliğinin sağlandığı, özgür düşüncenin yeryüzünün dört yanında her türlü bencil çıkarlardan arınmış biçimde boyattığı bir toplumcu düzeni öngörüyordu. Kemal Tahir, oluşuma çok daha geniş bir açıdan bakılmasını da diliyordu. Özellikle sosyalizm uzun süre Batı’yla bağlı bir ideoloji niteliğinde kalmış, 1917 Sovye t Devrimi’nden sonra da, Batı/Doğu çatışma ve uzlaşmalarının eşiğinde bambaşka bir serüvenden geçmişti. Bütün bu nedenlerle “tek merkezli” ve hele “tek modelli” bir sosyalizm tasarımı Kemal Tahir’e her zaman yabancı görünmüştü. Tanınmış sanat adamına göre, toplumculuk sorununa, her şeyden önce, mazlum Doğu dünyası açısından bakmak ve her türlü dış oyun olasılıklarını hiçbir biçimde göz ardı etmemek gerekirdi. Kaldı ki, sosyalizm her toplumun kendi özgül gerçekleri, tarihsel ve toplumsal koşullarıyla etle tırnak gibi iç içe düşünülmeliydi. Bir ara Türkiye’de de yankılar yapan Asya Tipi Üretim Tarzı (ATÜT) bile Kemal Tahir açısından ancak böyle bir yaklaşımla anlamlı bir araştırma konusuna dönüştürülebilirdi.
Kemal Tahir, “Sosyalizm” konusundaki Notlar’ıyla yine alışılmışın ötesine ulaşma savaşını sürdürüyor...
Notlar/ Kitap Notları
Türkiye’nin seçkin yazarı Kemal Tahir’in geride bıraktığı notlar arasında, Kitap Notları ayrı bir yer alıyor.
Kitap yalnız içinde yaşanan çağın insanları arasında değil, kuşaklar arasında da tarih boyunca süregelen iletişimin en kalıcı araçlarından biridir. Tarihin, yazının bulunuşuyla birlikte başlatılması bile bu açıdan çok anlamlıdır. Yazılı ilişkiler, ilk kez, insanoğlu arasında o ana kadar var olan yüz yüze ilişkileri aşıyor ve çağlar üstü yepyeni bir uygarlık aşamasını n kapılarını aralıyordu. Yazıyı ve kitabı ortaya çıkaran Doğu toplumları böylece dünya uygarlığında kendine özgü bir yer de elde ediyorlardı.
Yazılı kültür ve onun en önde gelen araçlarından birisi olarak kitap, insanlara ve toplumlara, bilgi ve düşünce aktarımının yanı sıra, kendi durumlarını ve içinde bulundukları oluşum süreçlerini sorgulama olanağını da verir. Soru sorma, bu çerçevede, insan soyunun gerçeklikleri araştırma hakkının en önemli çıkış noktalarından biridir de...
Kemal Tahir, kitap okumayı başlı başına bir düşünme ve sorgulama yöntemine dönüştürmüştü. Seçkin yazar, salt kitapları okumakla kalmaz; üstünde yeniden düşünme, sorular sorma ya da tartışma gereksinimini duyduğu metinlerden alıntılar yapar; onlarla ilgili notlar da tutardı. Binlerce yap ıt üstünde süregelen bu gezinin sonucu, 1950’lerden, Kemal Tahir’in dünyamızdan ayrıldığı 1973 yılına kadar uzanan bir dönemi kapsayan Kitap Notları oldu.
Kemal Tahir’in Kitap Notları, alıntılarla yeniden gün ışığına çıkmasını sağladığı düşünce ve görüşler ya da sorgulanmasını istediği gerçeklikler kadar, insanoğlunun, “kitap okuma sorumluluğu” açısından da eşsiz bir belge niteliğini taşıyor...
18 Temmuz 2024